Theo phong tục truyền thống của người Việt Nam, mỗi khi bắt đầu xây dựng hay sửa sang lại nhà ở, cửa hàng,… thì các gia chủ đều thực hiện nghi lễ cúng động thổ. Việc cúng động thổ mang lại rất nhiều ý nghĩa và các gia chủ sẽ phải tiến hành chuẩn bị những lễ vật, nghi lễ để thực hiện việc cúng động thổ. Vì vậy mà câu hỏi cúng động thổ khi nào và cần chuẩn bị những gì cho lễ cúng động thổ được rất nhiều người quan tâm. Bài viết dưới đây sẽ là câu trả lời dành cho bạn.
Cúng động thổ là gì?
Lễ cúng động thổ là nghi thức quan trọng trước khi khởi công xây nhà mới, xây dựng công trình hay cất nóc nhà theo văn hóa Việt Nam. Với mong muốn xin và báo cáo với thần linh ở nơi đó phù hộ cho quá trình thi công diễn ra thuận lợi, suôn sẻ; phù hộ gia chủ mạnh khỏe, gia đình hòa hợp, làm ăn phát lộc.
Cúng động thổ từ lâu đã trở thành nghi thức quan trọng không thể thiếu trước khi xây nhà của người Việt Nam.
Lễ cúng động thổ
Nguồn gốc hình thành lễ cúng động thổ
Theo sử sách của Trung Quốc ghi lại, lễ cúng động thổ đã có từ năm 113 trước Công nguyên. Cụ thể, đó là năm Mậu Thìn, vua Hán Vũ thấy trước nay triều đình chỉ có tục tế Trời mà không có tục tế Đất nên đã họp lại nhằm bàn việc tổ chức Lễ Hậu Thổ tạ ơn Thần Đất.
Trước đây, việc động thổ thường diễn ra vào ngày mùng 3 Tết.Sau khi du nhập vào Việt Nam cùng với sự ảnh hưởng của Phật Giáo và nền văn hóa lâu đời của người Việt. Cúng động thổ đã trở thành nghi thức rất quan trọng, không thể thiếu mỗi khi xây dựng nhà cửa.
Theo đó, trước khi khởi công đào móng, gia chủ hay chủ đầu tư sẽ đi nhờ thầy xem chọn ngày lành, tháng tốt, giờ hoàng đạo để động thổ. Nhằm bày tỏ sự cáo lễ, cầu mong các vị thần sẽ phù hộ may mắn trong quá trình thi công công trình cũng như công việc làm ăn sau này sẽ thuận buồm xuôi gió.
Quan niệm cúng động thổ
Ý nghĩa của lễ cúng động thổ
Từ xưa đến nay, người Việt Nam ta luôn tâm niệm rằng: mỗi mảnh đất, mỗi ngôi nhà đều có một vị thần trấn giữ gọi là Thổ Công (hay Ông Địa). Khi gia chủ làm nhà, hay xây dựng công trình,v.v. thì sẽ đụng đến Thổ Địa, đụng đến thần linh và các vong linh ở vùng đất này nên phải làm lễ động thổ.
Tùy vào phong tục – tập quán và văn hóa mà lễ cúng động thổ của mỗi vùng miền sẽ khác nhau. Nhưng lễ cúng động thổ dù diễn ra ở đâu cũng đều cùng mang một ý nghĩa chung.
Đó là thể hiện sự xin phép, báo cáo với Thổ Công, Thành Hoàng trong khu vực sắp có sự thay đổi ở mảnh đất này, mong các vị thần sẽ phù hộ cho quá trình thi công diễn ra thuận lợi, gia chủ mạnh khỏe, gia đình hạnh phúc, ấm êm, làm ăn phát đạt.
Ngoài ra, lễ cúng động thổ còn mang ý nghĩa báo cáo và xin phép các vong linh đang sống ở đó vui vẻ, hạnh phúc di chuyển đến nơi khác để việc xây dựng được tiến hành suôn sẻ, đúng tiến độ.
Có thể thấy, cúng động thổ mang ý nghĩa tâm linh rất lớn. Do vậy thông thường để lễ cúng động thổ diễn ra suôn sẻ các gia chủ, chủ đầu tư thường chọn ngày lành, tháng tốt, phù hợp với tuổi gia chủ, giờ hoàng đạo phù hợp với mảnh đất để tiến hành nghi thức cúng động thổ.
Cần chuẩn bị lễ vật gì cho cúng động thổ
Đất nước ta trải dài ba miền Bắc- Trung – Nam. Thông thường tùy vào mỗi vùng miền sẽ có những quy cách khác nhau về cách chuẩn bị mâm cúng cho lễ cúng động thổ. Tuy vậy, bất kỳ mâm lễ cúng động thổ nào cũng phải đảm bảo đầy đủ và tươm tất, có thể bao gồm:
- Một bộ tam sên: Gồm ba con vật tượng trưng cho Thủy – Thổ – Thiên là thịt luộc, tôm luộc và trứng luộc.
- Một con gà hoặc heo quay hoặc cả hai: Tùy thuộc vào điều kiện kinh tế, gia chủ có thể chuẩn bị cả hai, gà luộc và heo quay. Tuy nhiên, thực tế gà luộc sẽ được nhiều người sử dụng nhất và xuất hiện trong hầu hết các mâm lễ cúng của người Việt.
- Một đĩa xôi hoặc bánh chưng, bánh hỏi: Tùy theo văn hóa của từng địa phương, từng vùng.
- Một đĩa muối.
- Một bát gạo.
- Một bát nước.
- Nửa lít rượu trắng.
- Bao thuốc, bình trà.
- Bó nhang (hương).
- Giấy cúng động thổ: Là một lời thông báo với các thổ thần và vong linh, cùng với đó là lời khấn mong những điều may mắn, tốt đẹp sẽ đến trong quá trình thi công.
- Lá trầu và quả cau: số lượng 5 hoặc 3 miếng trầu cau đã được têm sẵn.
- Mâm ngũ quả: Tùy thuộc vào từng vùng miền, mâm ngũ quả cúng động thổ sẽ khác nhau. Tuy nhiên, thông thường 05 loại quả sau đây sẽ được sử dụng trong mâm ngũ quả cúng động thổ, bao gồm: chuối, bưởi, hồng đỏ, lê trắng, mận tím.
- Hoa tươi: Tùy theo từng vùng miền nhưng nên ưu tiên hoa cúc trắng. Vì đây là loài hoa tượng trưng cho lòng thành kính, đồng thời loại hoa này cũng thường xuyên xuất hiện trên các bàn thờ của người Việt.
Chuẩn bị lễ cúng động thổ
Bên cạnh đó, gia chủ có thể nhờ các thầy phong thủy hoặc thầy cúng lễ động thổ chuẩn bị bài văn khấn để đọc trong quá trình làm lễ.
Làm lễ cúng động thổ
Quy trình cúng độ thổ đúng cách
Như đã nêu trên, lễ cúng động thổ mang ý nghĩa tâm linh vô cùng sâu sắc. Do đó, quy trình cúng động thổ phải đảm bảo đúng chuẩn tâm linh.
Bước 1: Chọn ngày lành tháng tốt, giờ hoàng đạo để làm lễ cúng động thổ
Đây được xem là bước đầu tiên có ý nghĩa rất quan trọng khi cúng động thổ. Thông thường các gia chủ sẽ nhờ thầy phong thủy xem ngày giờ tốt để làm nhà sao cho phù hợp với tuổi của mình.
Nếu năm đó tuổi của gia chủ phạm Kim Lâu, Hoang Ốc hay hạn Tam Tai thì không nên xây nhà. Trường hợp muốn làm nhà ngay, chủ nhà cần mượn người có tuổi đẹp, không phạm ba điều trên để động thổ, khởi công xây nhà.
Ngoài ra khi làm lễ cúng động thổ cũng cần lưu ý tránh những ngày xấu, như: Ngày Trùng tang, Hắc đạo, Kiếp sát,v.v.
Bước 2: Chuẩn bị lễ vật cúng
Sau khi đã chọn được ngày, giờ, tháng tốt thì các gia chủ cần phải chuẩn bị những lễ vật cho ngày cúng động thổ. Tùy vào phong tục, văn hóa của mỗi vùng miền sẽ có quy định, cách thức chuẩn bị mâm cúng riêng. Song sẽ không thể thiếu những lễ vật như đã trình bày ở trên.
Lưu ý, gia chủ phải chuẩn bị mâm lễ cúng cẩn thận, chu đáo. Việc chuẩn bị kỹ lưỡng chu toàn sẽ thể hiện sự thành tâm, thành ý của gia chủ với các vị thần linh.
Bước 3: Tiến hành thực hiện nghi lễ và đọc bài cúng động thổ
Khi tiến hành nghi lễ cúng động thổ, gia chủ cần lưu ý quần áo phải chỉnh tề, gọn gàng, thể hiện sự thành tâm của mình. Cụ thể lễ cúng động thổ được tiến hành như sau:
Đối với gia chủ, trước tiên, tiến hành bày biện mâm lễ cúng trên một chiếc bàn nhỏ và để ở vị trí cao ráo, thoáng mát.
Sau đó, thắp 2 ngọn đèn và thắp 7 nén nhang đối với nam. 9 nén nhang đối với nữ. Tiếp đến, cắm 3 cây hương trên mâm cúng, 3 cây dưới đất, 1 cây đối với nam hoặc 3 cây đối với nữ.
Tiếp đó, gia chủ thắp nhang vái lạy bốn phương, tám hướng, sau đó hướng về mâm lễ cúng rồi khấn và đọc bài văn cúng động thổ.
Sau khi đã cúng khấn xong xuôi, khi hương gần tàn thì gia chủ đốt giấy vàng bạc, hóa tiền vàng và rải muối gạo. Sau đó gia chủ sẽ thực hiện việc động thổ bằng cách tự tay cuốc mấy nhát vào chỗ sẽ đào móng nhà.
Đối với đơn vị thi công, sau khi gia chủ tiến hành làm lễ cúng động thổ xong thì đơn vị thi công vào thắp nhang và cúng khấn các vị thần linh phù hộ cho quá trình thi công diễn ra thuận lợi. Cách làm như đối với gia chủ đã trình bày ở trên.
Trong trường hợp gia chủ mượn tuổi làm nhà, thì cách chuẩn bị lễ vật và cúng khấn cũng tương tự như trên. Chỉ khác trước khi diễn ra lễ cúng thì giữa bên gia chủ và bên người được mượn tuổi phải làm giấy tờ bán đất tượng trưng khu đất đó và chủ nhà sẽ giữ tờ giấy đó.
Khi cúng thì người gia chủ phải tránh xa mảnh đất từ 50m trở lên cho đến khi lễ cúng hoàn tất mới được quay về. Trường hợp gia chủ xây nhà cao tầng, đổ tầng mới vẫn nhờ người được mượn tuổi đến dâng hương, khấn vái, gia chủ vẫn phải tạm thời tránh trong thời gian làm lễ.
Bài văn cúng động thổ chuẩn xác nhất
Bài văn khấn cúng động thổ mang ý nghĩa tâm linh vô cùng sâu sắc. Do đó, việc chuẩn bị một bài văn cúng động thổ đầy đủ và chi tiết là việc làm hết sức cần thiết. Theo đó, gia chủ có thể tham khảo bài văn cúng động thổ chi tiết dưới đây:
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ chư vị tôn thần.
Con kính lạy Quan Đương niên.
Con kính lạy các Tôn thần bản xứ.
[Tín chủ khấn 03 lạy]
Tín chủ (chúng) con là:….
Ngụ tại:…..
Hôm nay là ngày….tháng…năm… (ngày tháng năm âm lịch) tín chủ (chúng) con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương, dâng lên trước án, có lời thưa rằng: Hôm nay tín chủ (chúng) con khởi tạo….(nếu cất nóc thì đọc là cất nóc, nếu xây cổng thì đọc là xây cổng, nếu chuyển nhà thì đọc là chuyển nhà) ngôi đương cơ trụ trạch để làm nơi cư ngụ cho gia đình con cháu. Nay chọn được ngày lành tháng tốt, kính cáo chư vị linh thần, cúi mong soi xét và cho phép được động thổ (hoặc cất nóc).
Tín chủ (chúng) con lòng thành lễ vật dâng lên trước án thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên Đường Thái tuế chí đức Tôn thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài định phúc Táo quân, các ngài Địa chúa Long Mạch Tôn thần và tất cả các vị Thần linh cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho chúng con được vạn sự tốt lành, công việc hanh thông, Chủ thợ được bình an, ngày tháng hưởng phần lợi lạc, âm phù dương trợ, sở cầu như ý, sở nguyện tòng tâm. Tín chủ lại xin phổ các vị Tiền chủ, Hậu chủ và các vị Hương linh, có hồn thảo phụ mộc, phảng phất quanh khu vực này, xin mời các vị tới đây thị hưởng vật, phù trì tín chủ, cũng như chủ thợ đôi bên khiến cho an lạc, công việc chóng thành, muôn sự như ý.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Những điều cần lưu ý khi cúng động thổ
Lễ cúng động thổ là nghi thức quan trọng khi làm nhà. Vì vậy khi tiến hành cúng động thổ gia chủ cần lưu ý những điều sau:
Thứ nhất: Khi tiến hành cúng động thổ thì những người không hợp tuổi trong gia đình nên tạm thời lánh mặt. Đặc biệt, trong trường hợp mượn tuổi, gia chủ phải lánh xa mảnh đất từ 50m trở lên đến khi lễ cúng kết thúc mới được quay về.
Thứ hai: Nên xây nhà cách xa chùa vì gần chùa linh khí trong nhà sẽ bị chùa hút hết ảnh hưởng đến vận thế gia chủ.
Thứ ba: Không nên cúng động thổ gần đường cái và ngã tư bởi đây là nút giao thông thứ yếu, dễ gây tai nạn, đem lại vận xui ảnh hưởng đến cuộc sống bình yên của gia đình.
Xưa nay ông cha ta có câu: “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Lễ cúng động thổ chính là như vậy. Ngoài ra, cúng động thổ còn là nét văn hóa vô cùng độc đáo của người Việt, thể hiện được lòng tôn kính đối với các bậc bề trên.
Trên đây là toàn bộ những chia sẻ về ý nghĩa, quy trình, cách thức cũng như là những vấn đề cần lưu ý khi tổ chức lễ cúng động thổ. Hi vọng những kiến thức này sẽ có ích đối với bạn đọc trong quá trình cúng động thổ.
|
Dự án bất động sản nổi bật: >> Dự án Meyhomes Capital Phú Quốc >> Dự án An Residence Thuận An >> Dự Án Green Center - Làng sinh thái Golf Tây Sài Gòn >> Dự Án West Lakes Golf & Villas- biệt thự nghỉ dưỡng sân Golf đẳng cấp >> Dự Án Lavilla Green City >> Dự Án Crystal City Meyhomes giai đoạn 2 >> Dự Án Ixora Hồ Tràm giai đoạn 2 >> Dự Án Thera Premium |
