Ẩm thực cung đình Huế là một trong những điều đặc biệt khiến bất kỳ ai cũng ấn tượng mỗi khi đến du lịch Huế. Ngoài những món ăn dân dã, quen thuộc thì các món ăn cung đình ở đây đã giúp thực khách như được sống lại những khoảnh khắc lịch sử với không gian xưa.
1. Nguồn gốc của ẩm thực cung đình Huế
Ẩm thực cung đình Huế xuất phát từ những món ăn đặc biệt dành riêng cho vua và hoàng tộc trong quá khứ. Những món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn được chế biến một cách tinh tế, cầu kỳ để làm hài lòng vua và các thành viên trong hoàng gia. Trong quá trình chuẩn bị món ăn, không chỉ có đầu bếp mà còn có sự tham gia của các Thái y viên để đảm bảo nguồn nguyên liệu tốt nhất và kết hợp với yếu tố y học.
Những món ăn cung đình chủ yếu sử dụng nguyên liệu từ ẩm thực dân gian. Tuy nhiên, qua sự tinh tế và tỉ mỉ trong quá trình chế biến cùng với cách trình bày cầu kỳ, những món ăn đã trở nên hoàn mỹ về nghệ thuật, hương vị và giá trị bổ dưỡng. Chúng không chỉ làm hài lòng vị giác mà còn có tác dụng bồi bổ sức khỏe.
>>> Khám phá thêm 28 đặc sản Huế nổi bật nhất, với hương vị đặc biệt và cách chế biến độc đáo, mang đậm nét tinh hoa ẩm thực cố đô.
2. Ẩm thực cung đình Huế có gì đặc biệt?
Không giống với cách chế biến đồ ăn thông thường, ẩm thực cung đình Huế có những đặc điểm riêng biệt làm say lòng du khách. Đầu tiên, các đầu bếp phải nêm nếm gia vị rất kỹ càng và nhiều lần để đảm bảo món ăn dâng vua có vị vừa miệng. Mỗi món ăn thường được nêm gia vị từ 3 – 4 lần trong quá trình chế biến. Lần đầu là khi thực hiện tẩm ướp, các lần khác là trong quá trình nấu thức ăn và cuối cùng là trước khi bày ra đĩa. Điều này tạo nên một hương vị đậm đà, hấp dẫn và độc đáo.
Ẩm thực cung đình Huế còn nổi tiếng với việc sử dụng các nguyên liệu tươi ngon, tự nhiên và được lựa chọn kỹ càng. Các món ăn thường được làm từ các loại thực phẩm đặc trưng của vùng miền như hải sản tươi sống, thịt gà, thịt bò, rau sống và các loại gia vị đặc biệt. Đặc biệt, các món ăn cung đình Huế thường sử dụng nước sốt tự nhiên từ xương hầm và nước mắm để tăng cường hương vị tự nhiên và đậm đà.
Một trong những món ăn đặc biệt của ẩm thực cung đình Huế là bánh bèo. Bánh bèo có hình dáng nhỏ xinh, được làm từ bột gạo, ăn kèm với những nguyên liệu như tôm tươi, mỡ chài, hành phi và nước mắm. Hương vị độc đáo của bánh bèo khiến du khách không thể cưỡng lại.
Ẩm thực cung đình Huế cũng nổi tiếng với bánh khoái – một loại bánh nướng có hình dáng giống bánh xèo nhưng có vị thơm ngon và đặc biệt hơn. Bánh khoái được làm từ bột gạo, được nhồi thêm với tôm, thịt heo, hành lá và gia vị. Nó được ăn kèm với nước mắm pha chua ngọt và rau sống, tạo nên một món ăn hấp dẫn và ngon miệng.
Các món ăn cung đình Huế không chỉ ngon mắt mà còn có giá trị văn hóa và lịch sử. Chúng là một phần không thể thiếu khi du khách đến Huế. Hãy thưởng thức ẩm thực cung đình Huế để trải nghiệm văn hóa và hương vị độc đáo của thành phố này.
Ảnh: Huế – Đất của ẩm thực cung đình
2.1. Những món ăn đặc trưng của ẩm thực cung đình Huế xưa
Theo sách về ẩm thực cung đình Huế, thời kỳ đó có hơn 30 món ngự thiện, trong đó nổi tiếng nhất phải kể đến bát trân, tức 8 món quý hiếm nhất. Đây là những món ăn tinh túy, được chế biến từ các nguyên liệu độc đáo và mang đậm tinh thần cung đình.
2.1.1. Nem công
Nem công là món ăn đứng đầu trong bát trân, thể hiện rõ ẩm thực cung đình Huế. Món nem được chế biến từ phần thịt đùi công giã mịn, kết hợp với các gia vị có tính nóng như tỏi, riềng, tiêu… Riêng món nem này được để lên men vi sinh cho đến khi tự chín chứ không trải qua quá trình nấu nướng. Món nem làm từ thịt công có tác dụng tăng khả năng giải độc và mang đến hương vị đặc biệt cho người thưởng thức.
2.1.2. Chả phượng
Chim phượng là một loại chim quý hiếm, thường chỉ sống trên núi cao và phải là con đực. Thịt chim phượng sau khi làm sạch được giã mịn, nêm gia vị vừa ăn rồi gói trong lá chuối, hấp chín. Chả phượng vừa có giá trị dinh dưỡng vừa mang dược tính, nhằm bảo vệ sức khoẻ cho vua quan ngày xưa. Đây là một món ăn tinh túy, đòi hỏi sự tinh tế trong quá trình chế biến và trang trí.
>>> Xem thêm: 4 món ăn nhất định phải thử khi đến cố đô Huế
2.1.3. Da tây ngưu
Tây ngưu là một loài vật sống ở rừng sâu, có lớp da rất dày nhưng phần nách lại khá mỏng. Điểm đâm vào phần nách mới khiến loài vật này chết. Thịt nách tây ngưu có nhiều giá trị dinh dưỡng, khi ngâm trong nước và chế biến thành món ăn, nó trở nên mềm mịn và tốt cho sức khỏe. Đây là một nguyên liệu thực phẩm độc đáo và đặc biệt của ẩm thực cung đình Huế.
2.1.4. Bàn tay gấu
Phần tay của gấu hoạt động rất nhiều. Vì loài vật này ưa di chuyển, leo trèo giỏi nên phần thịt tại đây săn chắc, nhiều dinh dưỡng, là món ăn ưa thích của các vua, quan ngày xưa. Thịt từ bàn tay gấu mang đậm hương vị tự nhiên và là một trong những món ăn độc đáo của ẩm thực cung đình Huế.
2.1.5. Gân nai
Gân nai cũng là một nguyên liệu thực phẩm quý hiếm và được liệt vào một trong bát trân. Thịt đùi nai thui chín, cạo sạch lông. Sau đó, đầu bếp sẽ dùng dao nhọn tách phần gân ra, luộc mềm. Gân nai thường được hầm chung với măng, tôm khô, chả lụa… và được nêm gia vị vừa ăn. Đây là một món ăn đặc biệt, có hương vị độc đáo và đậm đà.
2.1.6. Môi đười ươi
Theo sách ghi lại, muốn bắt được đười ươi, người ta phải lừa đặt be rượu và dép da ở nơi chúng đi qua. Với tính bắt chước, chúng sẽ uống say và do đó, thợ săn mới có thể dễ dàng bắt được. Trong các bộ phận của con đười ươi, môi là phần quý nhất và được dùng để chế biến những món ngon dâng vua. Đây là một món ăn độc đáo và mang đậm tinh thần cung đình Huế.
2.1.7. Thịt chân voi
Người xưa thường lấy lớp thịt gân mềm ở phần bàn chân voi để chế biến các món ăn trân quý, dâng lên vua. Lớp thịt này có vị ngon, ngọt hơn hẳn so với những nơi khác trên cơ thể con voi. Đây là một nguyên liệu đặc biệt và mang đến hương vị độc đáo cho các món ăn cung đình Huế.
2.1.8. Yến sào
Yến là một nguyên liệu thượng hạng và ngày xưa chỉ được dùng để dâng vua hay trong các bữa tiệc cung đình. Yến được chế biến thành rất nhiều món ăn bổ dưỡng như yến sào, yến hầm chung thịt bồ câu, chè yến… Yến sào là một món ăn đặc trưng trong cung đình Huế và mang đến hương vị thượng lưu cho thực khách.
>>> Xem thêm: Du lịch Huế: Tổng hợp các thông tin cần biết
2.2. Văn hóa ẩm thực cung đình Huế xưa
Ẩm thực cung đình Huế là một phần quan trọng trong văn hóa và lịch sử của Việt Nam. Với nhiều nghi thức và luật lệ cầu kỳ, ẩm thực cung đình Huế đã tạo nên một nét đặc biệt và cuốn hút khó có thể quên.
Mỗi bữa ăn của vua không chỉ đơn giản là một bữa ăn thông thường, mà nó còn là một sự kiện trọng đại và trang trọng. Đặc điểm đáng chú ý của ẩm thực cung đình Huế là mỗi bữa ăn phải có ít nhất 35 – 50 món, trong đó có một số món thuộc bát trân. Các món ăn được múc ra tô, đĩa và đặt trong các hộp gỗ sơn son thiếp vàng, tạo nên một bức tranh ẩm thực tuyệt đẹp.
Trong cung đình Huế, mỗi loại yến tiệc đều có thực đơn riêng. Tiệc cỗ trân tu bao gồm 50 món, tiệc cỗ tế lớn có 161 phẩm vị, tiệc ngọc soạn có 30 món, tiệc cỗ chay hạng nhất gồm 25 món và tiệc cỗ chay hạng nhì có 20 món. Những món ăn trong tiệc cung đình Huế không chỉ ngon miệng mà còn đậm đà vị truyền thống, được chế biến từ những nguyên liệu thượng phẩm và đặc sản địa phương.
Không chỉ là một nghệ thuật ẩm thực, văn hóa ẩm thực cung đình Huế còn thể hiện quan niệm triết lý và tư tưởng thẩm mỹ. Tất cả các món ăn đều được trang trí đẹp mắt, gọn gàng và dễ gắp. Việc bày biện món ăn cũng tuân thủ quy tắc ngay ngắn, cân đối và hài hoà. Trước khi thưởng thức, người ta thường ngắm nhìn, ngửi mùi thơm của món ăn, tạo thêm sự hấp dẫn và mong chờ.
Với sự tinh túy, cầu kỳ và thanh cao, ẩm thực cung đình Huế đã trở thành đỉnh cao của nghệ thuật ẩm thực Việt Nam. Nó không chỉ là một phần của di sản văn hóa quốc gia, mà còn là một điểm đến hấp dẫn với du khách yêu thích ẩm thực và muốn khám phá văn hóa độc đáo của Huế.
2.3. Ẩm thực cung đình Huế ngày nay
Ẩm thực cung đình Huế đã trải qua nhiều sự thay đổi từ thời xưa đến hiện tại. Một điểm đáng chú ý là sự thay đổi trong cách chế biến bát trân – những món ăn đặc biệt từ các loài thú quý hiếm. Những món như da tây ngưu, gân nai, bàn tay gấu, thịt chân voi, môi đười ươi đã được thay thế bằng các món ăn thanh đạm, trang nhã nhưng vẫn đảm bảo giá trị dinh dưỡng. Điều này cho thấy sự phát triển và thích ứng của ẩm thực cung đình Huế với thời đại hiện đại.
2.3.1. Chè hạt sen long nhãn
Một trong những đặc sản nổi tiếng và được yêu thích của Huế là chè hạt sen long nhãn. Hương vị thanh mát, ngọt ngào của món chè này không chỉ đáp ứng nhu cầu giải nhiệt mà còn mang lại sự bổ dưỡng tuyệt vời. Chè hạt sen long nhãn đã làm nên tên tuổi cho Huế – thành phố mộng mơ của Việt Nam. Khi đến Huế, đừng quên thưởng thức những món chè cung đình đặc biệt này nhé.
2.3.2. Cơm sen cung đình Huế
Cùng với chè hạt sen, cơm sen cũng là một món ăn đặc biệt thuộc danh sách ẩm thực cung đình Huế hiện nay. Cơm sen được nấu chín và gói gọn trong những chiếc lá sen để mang đến hương vị đặc trưng và sự thanh tao. Đây là một món ăn không chỉ ngon miệng mà còn thể hiện sự tinh tế của nền văn hóa ẩm thực cung đình Huế.
2.3.3. Trà cung đình Huế
Trà cung đình Huế là một loại trà đặc biệt được làm từ các loại thảo dược quý hiếm, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Khi du lịch Huế, đừng quên mua những gói trà cung đình để làm quà tặng cho người thân và bạn bè. Trà cung đình Huế không chỉ là một món quà ý nghĩa mà còn là biểu tượng của văn hóa truyền thống Huế.
3. Nhà hàng ẩm thực cung đình Huế nổi tiếng nên đến
3.1. Nhà hàng Cung Đình – tinh hoa ẩm thực cung đình Huế
- Địa chỉ: 38 Nguyễn Sinh Sắc, Vỹ Dạ, TP. Huế
- Giờ mở cửa tham khảo: 7h – 23h
- Giá tham khảo: 500.000 – 1.000.000 VNĐ/người
Nhà hàng Cung Đình là một địa điểm ẩm thực cung đình nổi tiếng tại Huế. Với phong cách cổ xưa độc đáo, nhà hàng này thu hút du khách bởi thực đơn đa dạng và các món ăn hấp dẫn. Bạn có thể thưởng thức những món như tôm hấp nước dừa, gà nướng, nem lụi, chả tôm, bánh bèo và đặc biệt là nem công chả phượng. Nhà hàng Cung Đình còn có phòng ăn riêng và người dùng có thể thưởng thức nhạc Huế và ăn mặc theo kiểu hoàng tộc xưa.
3.2. Nhà hàng Tịnh Gia Viên – nhà hàng cung đình Huế nổi tiếng
- Địa chỉ: 7/29 đường Lê Thánh Tôn, TP. Huế
- Giờ mở cửa tham khảo: 11h – 23h30
- Giá tham khảo: 350.000 VNĐ/người
Nhà hàng Tịnh Gia Viên có không gian mang nét hoài cổ, tạo cảm giác như đang tham dự một buổi yến tiệc cung đình xưa. Bạn còn có thể trải nghiệm không khí cung đình bằng cách mặc những trang phục vua quan triều đình. Nhà hàng chế biến các món ăn rất công phu và xung quanh có nghệ sĩ biểu diễn nhã nhạc, tạo nên không khí xa hoa và náo nhiệt.
>>> Dắt túi: [Thổ địa mách] 15 quán ăn trưa ở Huế giá hợp lý, đồ ăn ngon
3.3. Hệ thống nhà hàng
Melia Vinpearl Hue
3.3.1. Nhà hàng Lotus
- Địa chỉ:Melia Vinpearl Hue, 50A Hùng Vương, TP. Huế
- Giờ mở cửa tham khảo: 6h – 14h
Nhà hàng Lotus lấy cảm hứng từ những bông sen ngào ngạt hương thơm ở hồ Tịnh Tâm, nơi tổ chức yến tiệc của Hoàng tộc xưa kia. Nhà hàng mang đến những món ăn Âu – Á đa dạng cùng đặc sản Huế phục vụ theo chuẩn 5 sao.
3.3.2. Nhà hàng The Prime
- Địa chỉ: Melia Vinpearl Hue, 50A Hùng Vương, TP. Huế
- Giờ mở cửa tham khảo: 18h – 22h
Nếu bạn là tín đồ steak thì hãy ghé qua The Prime Restaurant – nhà hàng nằm trong tòa khách sạn
Melia Vinpearl Hue, theo concept Steakhouse với không gian lãng mạn và view thành phố tuyệt đẹp. Các món bò thượng hạng như thăn bò Úc, sườn cừu cùng hải sản nướng được chế biến theo công thức “signature”, pha trộn giữa phong cách Âu và Á.
Ngoài hệ thống nhà hàng 5 sao, Melia Vinpearl Hue còn sở hữu không gian lưu trú sang trọng, tiện nghi, tọa lạc tại vị trí thuận tiện đi lại, dễ dàng di chuyển tham quan nhiều danh lam thắng cảnh, di tích lịch sử ở Huế.
Ẩm thực cung đình Huế không chỉ thu hút du khách mà còn là niềm tự hào của người dân địa phương. Đây là nơi thể hiện sức hút với những món ăn ngon miệng, được trình bày tinh tế và tỉ mỉ nhất. Nếu có cơ hội đến Huế, hãy ghé thăm nhà hàng và thưởng thức thực đơn cung đình đặc sắc nhé!
💡 Hãy đọc thêm bài viết dưới đây, nó có thể cung cấp thêm nhiều thông tin liên quan có ích cho bạn